her ne kadar farklı şeyler olsa da, makale ile benzerlik taşır.
deneme, bir insanın hayata dair düşüncelerinin yazıya aktarılmasıdır. tespitler ve detaylı düşünceler içerir. en beğendiğim deneme örneği dostoyevski'nin yeraltından notlar kitabıdır. her ne kadar bu kitap bir roman olsa da, aynı zamanda bir denemedir. insana ve hayata dair düşünceler taşır. dostoyevski'nin diğer kitapları da deneme özelliği taşır. dostoyevski karakterler aracılığıyla düşüncelerini kusar. on yıllar sonra söyledikleri psikolojide yer etmiş, bilim tarafından kanıtlanmıştır. freud, "dostoyevski olmasaydı, psikanaliz biraz beklemek zorunda kalacaktı" der. deneme, düşünceler barındırır ve zeka kırpıntıları taşır. daha önce söylenmemiş, düşünülmemiş şeyler yazılır. öğretici bir tarafı vardır ve sanatsaldır. makaleyi seviyor olsam da, iyi bir deneme okumaktan aldığım hazzı makale okumaktan alamıyorum. makaleler daha düz ve bilimsel bir üsluba sahipler. ispatlanmış şeyler üzerine. deneme ise yenidir. hayal gücünüzü geliştirir. aforizmalar bütünüdür. katılırsınız ya da katılmazsınız. örneğin the wire dizisinde çok iyi aforizmalar var. yeraltından notlar'da çok iyi aforizmalar var. tolstoy'un aforizmaları çok iyi. her kitap, dizi, film aforizma içererek deneme barındırır. insanın zeka seviyesini artırır.
"paranın sahibi olmaz, harcayanı olur"
the wire
bu bir aforizmadır. bir denemede böyle bir cümle geçmiş olsa denemeye uygun olur. çünkü denemeler aforizmalar bütünüdür. deneme okumaktan aldığım hazzı hiçbir şeyden alamıyorum. öğretiyor ve merak uyandırıyor. belli bir düşünce ile ilgili başka araştırmalar yapmamı sağlıyor. iyi bir deneme yarı makaledir çünkü doğru tespitler içerir. dostoyevski'nin kitapları buna örnektir.
çok seviyorum denemeyi. çünkü bazı iyi denemeler, bazı konular ile ilgili bilimin yıllar içerisinde doğruluğunu ispatladığı şeyler oluyor ve o düşünce ile ilgili makaleler yazılıyor. ve sen deneme okuyarak yarı makale okumuş oluyorsun.
başlıkta ara
sevilenler: tümü
|
bugün